Fałszywe faktury – czym dokładnie są, jakie działania są uznawane za przestępstwo oraz jakie sankcje grożą za ich stosowanie? Wystawianie i posługiwanie się fałszywymi fakturami VAT to poważne przestępstwo, które może nieść za sobą surowe konsekwencje karne i skarbowe.
Proceder fałszowania faktur VAT generuje straty dla budżetu państwa, wypacza mechanizmy wolnego rynku i naraża uczciwych przedsiębiorców na nieuczciwe praktyki. Jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawiania wolności nawet do 20 lat. Choć dzięki cyfryzacji i uszczelnianiu systemu podatkowego (np. obowiązkowy Krajowy System e-Faktur od 2024 roku) proceder ten uległ ograniczeniu, problem wciąż istnieje.
Zacznijmy od wyjaśnienia czym jest fałszywa faktura. Jest to dokument, który zawiera nieprawdziwe dane – dotyczące transakcji, podmiotu, towaru lub usługi. Ma na celu wyłudzenie nienależnych korzyści, najczęściej podatkowych. Fałszywe faktury mogą być używane do: wyłudzania podatku VAT, obniżenia podstawy opodatkowania, ukrywania przychodów lub kosztów lub prania brudnych pieniędzy.
Można wyróżnić kilka typów fikcyjnych faktur:
– faktury „puste” – dokumentujące transakcje, które nigdy nie miały miejsca,
– faktury z zawyżonymi wartościami – w celu zwiększenia kosztów uzyskania przychodu i obniżenia podatku do zapłaty,
– faktury wystawione przez nieistniejące lub fikcyjne podmioty,
– faktury na podmioty „słupy”, które mają maskować prawdziwego beneficjenta.
Kodeks karny oraz kodeks karny skarbowy odnoszą się do fałszowania faktur i obrotu nimi. I tak, art. 270 k. k. przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za podrobienie lub przerobienie dokumentu, czyli m.in. faktury. Podobnie jak art. 271 k.k. – tutaj kara pozbawienia wolności wynosi od 6 miesięcy do 8 lat za sfałszowanie dokumentu (faktury) dla korzyści majątkowych. Z kolei art. 270a k.k., wprowadzony w 2017 r., kopiuje znamiona przestępstwa z art. 270k.k. z wyszczególnieniem, że chodzi o faktury VAT. I dodatkowo art. 270a k.k. § 2 podwyższa odpowiedzialność karną do 20 lat pozbawienia wolności w sytuacji gdy:
„sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności od lat 3 do 20.”
Warto podkreślić, że zarówno wystawienie jak i świadome posługiwanie się fałszywą fakturą pociąga za sobą odpowiedzialność karną do 20 lat pozbawienia wolności.
Masz dodatkowe pytania?
Zapraszamy do kontaktu i umówienia spotkania w Kancelarii w Warszawie. Zapewniamy naszym Klientom kompleksową pomoc prawną
