Wpis hipoteki przymusowej jako środek zabezpieczający w postępowaniu karnym pełni istotną funkcję ochronną. Chroni interesy finansowe Skarbu Państwa i pokrzywdzonych, zapobiega wyzbywaniu się majątku przez oskarżonego oraz umożliwia skuteczne wykonanie orzeczenia karnego. To narzędzie służy ochronie potencjalnych wierzytelności wynikających z przestępstwa, takich jak grzywny, obowiązek naprawienia szkody czy zwrot uzyskanych korzyści.
Hipoteka przymusowa to szczególny rodzaj hipoteki, który może zostać ustanowiony bez zgody właściciela nieruchomości. Jej celem jest zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z określonego tytułu wykonawczego lub zabezpieczającego. W odróżnieniu od hipoteki umownej, która wymaga współdziałania właściciela nieruchomości, hipoteka przymusowa może być wpisana na podstawie decyzji sądu, prokuratora lub innego uprawnionego organu.
Podstawę prawną dla ustanowienia hipoteki przymusowej stanowi m.in. art. 291 § 2 Kodeksu postępowania karnego (k.p.k.), który dopuszcza zastosowanie tego środka w celu zabezpieczenia wykonania orzeczenia w przedmiocie grzywny, zwrotu korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa oraz kosztów postępowania.
Wpis hipoteki przymusowej w kontekście postępowania karnego stanowi środek zabezpieczenia majątkowego, który ma charakter tymczasowy i służy zachowaniu możliwości skutecznego wykonania orzeczenia w przyszłości. Ma on na celu uniemożliwienie oskarżonemu wyzbycia się majątku lub jego ukrycia, co mogłoby utrudnić lub uniemożliwić wykonanie wyroku. Zabezpieczenie to dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa. Ponadto z art. 293 § 2 k.p.k. wynika, że suma hipoteki powinna zostać oznaczona przez prokuratora lub sąd karny w postanowieniu o ustanowieniu zabezpieczenia.
Wniosek o dokonanie wpisu hipoteki przymusowej wraz z oryginałem postanowienia, składany jest do właściwego wydziału ksiąg wieczystych sądu rejonowego. W postępowaniu tym nie jest wymagana zgoda właściciela nieruchomości, a sam wpis ma charakter zabezpieczający i nie przesądza o ostatecznej odpowiedzialności oskarżonego. Często zdarza się, że nieruchomości objęte hipoteką przymusową stanowią współwłasność oskarżonego i osoby trzeciej. W takich przypadkach wpis hipoteki może dotyczyć jedynie udziału należącego do oskarżonego.
Wpis hipoteki przymusowej, jako forma zabezpieczenia majątkowego, podlega kontroli sądowej. Osoba, której majątek został objęty zabezpieczeniem, ma prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu. Może domagać się także uchylenia lub zmiany środka, jeżeli ustaną przyczyny jego stosowania.
Masz dodatkowe pytania?
Zapraszamy do kontaktu i umówienia spotkania w Kancelarii w Warszawie. Zapewniamy naszym Klientom kompleksową pomoc prawną
